Pomnik Wolności w Sarzynie
Został wzniesiony w 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, jako wotum dziękczynne złożone Bogu za dar wolności i w podzięce polskim bohaterom, którzy walczyli o wyzwolenie spod jarzma zaborców w powstaniach narodowych oraz na różnych frontach Europy.
Pomnik składa się z kilku komponentów. Głównym jest oryginalny austriacki słup graniczny przechowany przez Wojciecha Piecha przyd. „Ciak” i podarowany lokalnej społeczności. Orzeł z rozpostartymi skrzydłami umieszczony na słupie symbolizuje zwycięstwo nad zaborcami. Poniżej znajduje się polska tablica graniczna z godłem z 1919 roku.
Na głazie widnieje Krzyż Virtuti Militari, pod nim okolicznościowa inskrypcja. Obok rzucono tablice graniczne Rosji i Austro-Węgier jako symbol upadku wrogów. Na podstawie cokołu wyryto fragment Roty „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród”.
Kolejnymi elementami są: maszt flagowy oraz znicz oparty na symbolicznych karabinach z nasadzonymi bagnetami. W podstawie znicza umieszczono urnę wypełnioną ziemią z 32 pól bitew, w których brali udział Polacy.
Idea pomnika zakłada, że lista pozostaje otwarta. Kolejne pojemniki z ziemią będą składane uroczyście w urnie. Personalia osoby bądź dane organizacji, która przekaże ziemię i udokumentuje jej pochodzenie będą wpisane w specjalnym wykazie prowadzonym w Szkole Podstawowej im. ks. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Sarzynie.
Inwestycję sfinansowano z budżetu Miasta i Gminy Nowa Sarzyna. Wykonawcy: F.U.H.P „Apiso” Kowalstwo Artystyczne Robert Osipa w Nowej Sarzynie, Zakład Kamieniarski Mirosław Hasiak w Krzeszowie Górnym oraz Zakład Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o w Nowej Sarzynie. Pomysłodawcą pomnika był sołtys Jan Pinderski.